مقدمه. آموزش بالینی یکی از ارکان مهم آموزش پرستاری به حساب می­آید. حدود نیمی از زمان آموزش دانشکده­های پرستاری صرف آموزش بالینی می­شود؛ به­طوری­که آموزش بالینی، قلب آموزش حرفه­ای پرستاری را تشکیل داده و در شکل­دهی هویت حرفه­ای پرستاری نقش اساسی بازی می­کند. سیستم آموزش بالینی فعلی پرستاری بیشتر بر حفظ اطلاعات تکیه دارد و مدرس در آن نقش اصلی و محوری را بازی می­کند. هدف اصلی آموزش پرستاری، به­کاربردن موارد آموخته­شده کلاس­های نظری توسط دانشجو، در بالین و محیط واقعی و افزایش قدرت تصمیم­گیری در شرایط واقعی و حاد است. هرچند که آموزش بالینی دارای فواید زیادی است، اما اجرای آن با مشکلات و موانعی روبرو است که برای تاثیر بهتر و اجرای موثر آن باید بر این مشکلات فایق آمد.

  نتیجه­گیری. آموزش بالینی پرستاری، نیاز به تأمین امکانات، تجهیزات محیط بالینی و بازنگری ابزارها و فرآیندهای ارزشیابی بالینی دارد. ارتقای عملکرد مربیان و جذب همکاری­های حرفه­ای می­تواند در بهبود وضعیت آموزش بالینی مفید واقع شود.

  چکیده

  مقدمه: ارتقای مراقبت‌های بهداشتی مستلزم توانایی پرستاران در ارایه مراقبت‌های موثر، صحیح و مطمئن، مطابق با نیازهای مراقبتی بیماران و هماهنگ با سایر کارکنان بهداشتی است. مهم‌تر اینکه پرستاران باید برای دستیابی به پیامدهای مطلوب مراقبت‌های بهداشتی، متفکرانی نقاد، حل‌کنندگان مساله و تصمیم‌گیرندگانی موثر باشند. در نتیجه، تفکر به‌صورت انتقادی، به‌طور وسیع در اهداف اساسی آموزش پرستاری گنجانده شده است. بنابراین، مدرسان پرستاری برای آماده‌کردن فارغ‌التحصیلانی که قادر به تفکر نقادانه و حل مساله در بسیاری از مراکز بالینی باشند، تحت فشار قرار دارند. به‌منظور بهبود یادگیری معنی‌دار، استفاده از روش‌های تدریس فعال به‌جای استناد به روش‌های سنتی که قدرت حفظ‌کردن را افزایش می‌دهند مورد نیاز است. این مطالعه در صدد ارایه روش‌های جایگزین است.

  نتیجه‌گیری: نقشه‌کشی مفهومی از روش‌های نوین تدریس است که اولین‌بار در سال ۱۹۸۴ توسط نواک و گوین برای تسهیل فرآیند یادگیری معنی‌دار معرفی شد. نقشه‌کشی مفهومی دیاگرامی است که مجموعه‌ای از مفاهیم و معانی را در چارچوب منظم و سلسله‌مراتبی منطبق بر ساختار و یادگیری مغز انسان با ایجاد ارتباط‌های منطقی بین آنها، در کنار هم در سطوح مختلف قرار می‌دهد. بنابراین نقشه‌کشی مفهومی روش تدریس فعالی است که می‌تواند به مدرسان پرستاری برای آماده‌کردن فارغ‌التحصیلانی دارای توانایی تفکر نقادانه در محیط‌های پیچیده مراقبت‌های بهداشتی کمک کند. از نقشه‌های مفهومی می‌توان برای توسعه مهارت‌های تفکر انتقادی دانشجویان، ارایه مراقبت‌های بیمارمحور و جامعه‌نگر، آماده‌کردن دانشجو برای انجام امور بالینی، برقرای ارتباط بین نظریه و بالین استفاده کرد.

اهداف: دانشجویان پرستاری برخلاف بسیاری از گروه‌های دانشجویی دیگر، به‌دلیل مسایل مربوط به رشته تحصیلی و حرفه خود با عوامل استرس‌زای زیادی مواجه هستند که لازم است خود را با این شرایط وفق دهند. از طرفی، براساس تئوری­های روان‌شناختی، سبک­های مقابله‌ای نقش مهمی در کاهش استرس و در نتیجه سلامت عمومی افراد دارند. لذا این پژوهش با هدف تعیین منابع استرس‌زای آموزش بالینی و سبک‌های مقابله‌ای در دانشجویان پرستاری انجام گرفت.

ابزار و روش‌ها: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، ۳۰۹ نفر از دانشجویان پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه در سال ۱۳۹۳ به‌صورت تمام‌شماری وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، فرم مشخصات جمعیت‌شناختی، مقیاس استرس درک‌شده و پرسش‌نامه مهارت‌های مقابله‌ای بود. داده‌های به‌دست‌آمده با نرم‌افزار آماری SPSS ۲۰ و آزمون‌های آنالیز واریانس، کروسکال- والیس و همبستگی اسپیرمن مورد تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: استرس ناشی از اساتید و کادر پرستاری، رتبه یک و استرس ناشی از مراقبت از بیماران رتبه آخر را به خود اختصاص دادند. دانشجویان پرستاری مهارت‌های مقابله‌ای مساله‌مدار را بیشتر از سبک مقابله‌ای هیجان‌مدار به‌کار می‌گرفتند. میانگین نمره کلی استرس و نیز نمره کلی سبک‌های مقابله‌ای در بین دانشجویان دختر و پسر و در بین دانشجویان سال‌های تحصیلی مختلف تفاوت آماری معنی‌داری داشت. (۰,۰۵>p). همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری بین استرس درک‌شده آموزش بالینی و سبک مقابله هیجان‌مدار مشاهده شد (۰.۰۳=r؛ ۰.۰۰۰۱=p).

نتیجه‌گیری: استرس ناشی از اساتید و کادر پرستاری، بیشترین عامل استرس‌زای آموزش بالینی در دانشجویان پرستاری است. همچنین دانشجویان پرستاری مهارت‌های مقابله‌ای مساله‌مدار را بیشتر از سبک مقابله‌ای هیجان‌مدار به‌کار می‌برند.