1- دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی 2- دانشیار رشته مدیریت آموزشی، گروه آموزشی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران ، rahimiyan@atu.ac.ir 3- دانشیار رشته مدیریت، گروه آموزشی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران 4- دانشیار رشته روانشناسی تربیتی، گروه آموزشی روانشناسی تربیتی، دانشکده سنجش و اندازه گیری دانشگاه علامه طباطبایی تهران 5- استاد تمام رشته آموزش و پرورش، گروه آموزشی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
چکیده: (4024 مشاهده)
مقدمه: در میان منابع انسانی، نقش رهبری ممتازتر و برجسته تر از سایر افراد است به طوری که می توان گفت موفقیت یک سازمان تا حدود زیادی به کارآمدی مدیریت و رهبری بستگی دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل اصلی شکل دهنده و استقرار رهبری خلاق مدیران تدوین شده است. روش: این پژوهش با رویکرد آمیخته از نوع روش های اکتشافی انجام شد. در گام کیفی و در مرحله نخست بر مبنای نظریه داده بنیاد با استفاده از شیوه‌ی نمونه‌گیری هدفمند 14 نفر از متخصصان ذی‌صلاح (خبرگان) و مدیران حوزه آموزش و پرورش مصاحبه به عمل آمد. داده‌های این بخش با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته و بررسی اسناد مکتوب، جمع‌آوری شدند. تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزار تحلیل کیفی (MAXQDA) و بر مبنای رهیافت نظام‌مند استراوس و کربین، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت. یافته ها: پس از تحلیل داده ها فرایند پرورش رهبری خلاق در مدارس و استنباط در خصوص روابط بین آنها بدست آمد. ابعاد الگوی پارادایمی، شامل: 4 مقوله کلّی زمینه‌های بستر‌ساز (بلوغ مدیریتی، نظام پرورش خلاقیت)، شرایط علّی (آگاهی بخشی، گسترش دانش، فرهنگ‌سازی)، راهبردهای عملی (بومی‌سازی، انعطاف‌پذیری عملکردی) و مقوله محوری (خلاقیت‌جویی، خلاقیت‌پروری و واگذاری اختیار) به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه برخی از عوامل پیشنهادی برگرفته از دیدگاه های خبرگان است، لذا می توان به محققان آینده پیشنهاد کرد که با توجه به بدیع بودن سازه رهبری خلاق به بررسی تفصیلی پیامدهای حاصل از اجرای این عوامل بپردازند، ازجمله برنامه های آموزشی مبتنی بر الگوی پرورش رهبری خلاق خاصیت طولی داشته باشند و با عمل و فعالیت شغلی همراه شوند.
