اهداف : در مورد راهبردهای یادگیری به‌طور کلی بر دو نوع راهبرد شناختی و راهبرد فراشناختی تاکید شده است. طرفداران و منتقدان راهبردهای فراشناختی در زمینه توانایی این مفهوم در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی اظهارات ضد و نقیض دارند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با موفقیت تحصیلی در دانش­آموزان شهری و روستایی بود.

  روش­ها: این پژوهش از نوع همبستگی در سال 1385 روی 278 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهری و روستایی شهرستان گیلانغرب انجام شد. مدارس به روش تصادفی و دانش­آموزان مورد مطالعه به­روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه­گیری، پرسش‌نامه راهبردهای یادگیری بود که پس از تایید پایایی و روایی مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل داده­ها از روش‌های آمار توصیفی، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل با کمک نرم­افزار SPSS 16 استفاده شد.

  یافته­ها: بین استفاده از راهبردهای فراشناختی و معدل رابطه مثبت معنی‌دار وجود داشت (012/0= p ). همچنین بین استفاده از راهبردهای شناختی و معدل نیز رابطه مثبت معنی‌دار مشاهده شد (001/0= p ). بین میانگین نمره دانش­آموزان شهری و روستایی در استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی تفاوت معنی‌دار وجود داشت (01/0 =P ) و دانش­آموزان شهری از هر دو راهبرد بیشتر استفاده می‌کردند.

  نتیجه­گیری: هم استفاده از راهبردهای شناختی و هم استفاده از راهبردهای فراشناختی در موفقیت تحصیلی تاثیرگذار است و همچنین محل سکونت (شهر یا روستا) نیز در استفاده از این راهبردها موثر است، به­طوری که دانش­آموزان شهری بیش از دانش‌آموزان روستایی از هر دو راهبرد استفاده می‌کنند.